Deel dit artikel:
Geen Giro zonder iconische cols. Ook deze editie bevat het parcours heel wat beruchte kuitenbijters met klinkende namen. Onder het motto ‘save the best for last’ schotelt de organisatie de renners vandaag een befaamd duo voor: de Passo Pordoi en de Passo Fedaia. In 2021 nog geschrapt door de gure weersomstandigheden, maar dit jaar ongetwijfeld een garantie op spektakel!
Met zijn top op 2239 meter hoogte fungeert de Passo Pordoi voor de veertiende keer als ‘Cima Coppi’ (lees: het spreekwoordelijke dak van de Giro). Aangezien het een vrij geleidelijke beklimming is en nadien ook nog de gevreesde Fedaia volgt, schuilt zijn voornaamste rol allicht in het verder afmatten van de gelederen – voor zover dat nog nodig is na drie weken op de fiets. Hopelijk zijn de weergoden het peloton ditmaal wel gunstig gezind, want vorig jaar werd de Pordoi in extremis geschrapt door overvloedige sneeuwval in de Dolomieten, net als de Fedaia.
Met 41 passages is de Passo Pordoi de col die het vaakst werd opgenomen in het parcours van de Giro. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat deze Dolomietenklim deel uitmaakt van het collectieve wielergeheugen en dat er doorheen de jaren veel gedenkwaardige duels zijn uitgevochten. Een volledige opsomming zou ons te ver leiden, dus we beperken ons tot de meest mythische tweestrijd die er plaatsvond: die tussen Fausto Coppi en Gino Bartali.
Toen de Pordoi op 5 juni 1940 voor het eerst beklommen werd, was het meteen ‘Gino de Vrome’ die zich wist te onderscheiden, al was er van ‘strijd’ niet echt sprake. Op dat moment waren beide ‘campionissimi’ immers nog teamgenoten. Coppi had het moeilijk en Bartali nam zijn jonge kopman op sleeptouw, waardoor die uiteindelijk zijn eerste Giro kon winnen. Het begin van een nauwe band tussen de Italiaanse wielericonen, die na de Tweede Wereldoorlog overhelde naar rivaliteit. In 1947 profiteerde Coppi optimaal van kettingproblemen bij Bartali in de bergrit naar Trento. Hij sloeg een kloof van 4 minuten op de Pordoi en nam de roze trui over na een solo van 150 kilometer, met een nieuwe eindzege tot gevolg. De legende was geboren …
Facts & Figures
‘Save the best for last’, luidt het bekende gezegde. Al zal ‘the best’ voor veel renners aanvoelen als ‘the worst’, want de slotklim van deze 105e Giro is volgens ervaringsdeskundigen heel erg lastig. Vooral de laatste 6 kilometer zijn een verschrikking. Het stijgingspercentage daalt er bijna niet meer onder de 11%. Hoe de onderlinge waardeverhoudingen op dat moment zullen zijn en of de race reeds in een beslissende plooi ligt, weten we uiteraard nog niet, maar op papier is alles aanwezig voor een sensationele ontknoping op de Passo Fedaia.
35 jaar na grote broer Passo Pordoi trad ook de Passo Fedaia toe tot de Girogeschiedenis. Een spectaculaire finish aan de voet van het rijzige Marmolada-massief was het streefdoel van Girobaas Torriani, die er een eerste keer mee experimenteerde in 1970. Missie geslaagd, want de verwoede strijd tussen Felice Gimondi, Eddy Merckx, Franco Bitossi, Martin Van Den Bossche, Gösta Pettersson en ritwinnaar Michele Dancelli stelde allerminst teleur.
Vijf jaar later debuteerde de Fedaia in vol ornaat in de loodzware voorlaatste Girorit. Giancarlo Polidori reed als eerste over de top, maar het was Roger De Vlaeminck die de rit won – wie zei er ook alweer dat ‘Tsjéte’ niet kon klimmen? In 1987 was deze eer voorbehouden voor de Nederlander Johan van der Velde, in een legendarische etappe die later zou worden bestempeld als de ‘Marmolada Massacre’ – niet enkel omdat de renners onderweg vijf uit de kluiten gewassen cols moesten bedwingen, maar ook vanwege de vijandige houding van de ‘tifosi’ jegens rozetruidrager Stephen Roche, die verwikkeld was in een bitse concurrentiestrijd met ploegmaat en publiekslieveling Roberto Visentini. De Fedaia maakte voor het laatst deel uit van het Giroparcours in 2011, want vorig jaar werd hij te elfder ure geschrapt door de gure weersomstandigheden. Hoog tijd voor eerherstel!
Dit artikel verscheen in de nieuwe editie van Cycling, nu verkrijgbaar in de winkel, HIER online te bestellen of HIER online te lezen via Blendle. Abonneer je HIER en geniet van onze aantrekkelijke abonnementsformules!
